เรื่องที่๙ ขอโทษ
เพื่่อนคนญี่ปุ่นส่วนมากบอกว่า
คนไทยส่วนมากไม่กล่าวคําขอโทษ เพื่อนคนหนึ่งบอกว่าคงจะต้องลบคําศัพท์คําว่า “
ขอโทษ ” ออกจากพจนานุกรมแล้วมั้งช่วงนี้ผมมีความรู้สึกอยู่สองอย่างเกี่ยวกับเรื่องนี้อย่างแรกก็คือ ถึงแม้ว่าคนไทยบางคนส่วนมากมักจะไม่กล่าวขอโทษ
แต่กลับพูดว่า “ SORRY
”ทั้ง ๆ ที่คําว่า “SORRY” นั้นเป็นภาษาอังกฤษ
มีความหมายเหมือนกันกับคําว่า ขอโทษ แต่ผมมีความคิดว่าคนไทยมักจะใช้คําว่า SORRY มากกว่าคําว่า
ขอโทษ ผมคิดว่า กับขอโทษไม่เหมือนกันอย่างไงนั้นผมคิดว่า ใช้ได้
SORRY กับการขอโทษได้ทุกเรื่องไม่ว่าจะเป็นเรื่องเล็กหรือเรื่องที่ไม่ค่อยมีความสําคัญ ส่วนคําว่า
ขอโทษมักจะใช้กับเรื่องที่ใหญ่ ๆ หรือผิดจริง ๆ เท่านั้น
อย่างที่สอง ก็คือ
คนไทยมักจะพูดคําว่า “ขอโทษ” กับบุุคคลที่เขารู้จักเท่านั้น ผมได้ยินว่า สมัยโบราณ เมืองไทยมีระบบทาส
ถ้าคนใดคนหนึ่งยอมรับโทษ และพูดคําว่าขอโทษ เขาก็จะถูกส่งตัวไปเป็นทาส
ซึ่งถ้ารู้ประวัติศาสตร์ เหล่านี้แล้ว
พวกเราคนญี่ปุ่นคงจะเข้าใจ ในเรื่องที่คนไทยมักไม่พูดขอโทษ กันมากขึ้น ส่วนคนญี่ปุ่นเวลาจะขอโทษก็จะพูดว่า “ sumimasen ” คนไทยบางคนบอกว่า
คนญี่ปุ่นมีการพูดขอโทษเก่งมาก คําศัพท์ sumimasen มีความหมายว่า ขอโทษครับ
คนญี่ปุ่นใชคําว่าขอโทษมากเกินไปจึงทําให้คําว่าขอโทษมีความหมายมากขึ้น เช่น เวลาเรียกคนอื่นที่ไม่รู้จักกันก็จะพูด sumimasen หรือใช้ในเวลาขอบคุณในเรื่อง ๆ
เล็ก ๆ ก็จะพูดว่า sumimasen ด้วยเช่นกัน ซึ่งถ้าสังเกตจะเห็นว่า
sumimasen นั้นมีความหมาย
๒ อย่างคือ ขอโทษครับ กับ ขอบคุณครับ
คําว่า sumimasen อาจจะเป็นคําติดปากคนญี่ปุ่นไปเลยก็ได้ แต่คนญี่ปุ่นมีความชินกับคําศัพท์
sumimasen ในความหมายของการขอโทษมากกว่า
ในความคิดคนญี่ปุ่นถ้ามีปัญหาก็จะขอโทษไว้ก่อนเป็นอันดับแรกดีกว่า
โดยเฉพาะลูกค้่า หรือคนที่ไม่รู้จักกัน ซึ่งเมื่อพูด
sumimasen ก็จะทําให้ลูกค้าอารมณ์ดีขึ้น
คนญี่ปุ่นถือว่ายิ่งแก้ตัวเท่าไรก็ยิ่งโมโหมากขึ้น
โดยเฉพาะชาวญี่ปุ่นที่เข้ามาอยู่ในเมืองไทยในระยะแรกๆแต่ผมอยู่เมืองไทยเกือบจะ๒ปีแล้วจึงสามารถรู้ความคิดและเข้าใจในความรู้สึกและความคิดของคนไทยมากขึ้น
เพราะฉะนั้น ถ้าคนไทยไม่บอกขอโทษกับผม
ผมก็ไม่ค่อยโมโหเท่าไรหรอกครับ
เทซุ
๒๑สิงหาคม
๒๕๔๖